De
maximale zuurstof opname
Een veel gebruikte indicatie van het uithoudingsvermogen is
de maximale zuurstofopname, de VO2max. De zuurstofopname van een
persoon wordt vaak aangeduid met VO2 en heeft als eenheid vaak liter
per minuut of ml per kilogram per minuut. Het menselijk lichaam kan nauwelijks
zuurstof opslaan, dus de zuurstofopname is ongeveer gelijk aan het verbruik van
zuurstof in de spieren en andere organen.
De zuurstofopname van een persoon is nauwkeurig te bepalen
met een apparaat dat het verschil meet in de concentratie zuurstof in
ingeademde lucht en de concentratie zuurstof in de uitgeademde lucht. De
zuurstofopname in relatie tot de maximale zuurstofopname (VO2 / VO2max
x 100%) geeft een indicatie van de belasting op het lichaam. Hoe groter de
verhouding, hoe groter de belasting.
Voor het meten van de zuurstofopname op deze manier is dure
apparatuur nodig, die niet voor iedere sporter te betalen is. Daarom zijn er
verschillende tests ontwikkeld, die op een vrij eenvoudige manier de maximale
zuurstofopname kunnen schatten.
Coopertest
De proefpersoon moet in 12 minuten een zo groot mogelijke
afstand lopen. Met behulp van de afstand kan dan via de vergelijking van Cooper
de VO2max geschat worden.
VO2max = (( afgelegde afstand / 1,609
) – 0,3138 ) / 0,0278
Afgelegde afstand = … km
VO2max = … ml/kg/min
Voordelen van de Coopertest zijn de eenvoud en de
mogelijkheid de test in grote groepen uit te voeren. Minpunten zijn de
afhankelijkheid van looptechniek en motivatie van de proefpersonen.
Shuttle Run test
De Shuttle Run test is ontworpen door Legér & Lambert
(1982) met de bedoeling om eenvoudig de VO2max te kunnen schatten.
De test wordt gelopen tussen twee lijnen die 20 meter uit elkaar liggen. Via
een cassetterecorder wordt door middel van piepjes het tempo aangegeven waarop
de proefpersoon moet lopen. Voor of tijdens elke volgende piep moet de overkant
gehaald worden.
Het begintempo is een loopsnelheid van 8,5 kilometer per
uur, daarna wordt deze per minuut met 0,5 km/uur verhoogd. Indien het tempo
tijdens een bepaalde stap niet meer kan worden volgehouden moet de test worden
stopgezet. Deze stap geeft dan de maximale snelheid (vmax) weer.
Deze vmax geeft een indicatie van de VO2max van de
proefpersoon.
Met behulp van de vmax kan de VO2max
als volgt berekend worden:
ü
Voor kinderen tot en met 18 jaar:
VO2max = 31,025 + 3,238 x vmax – 3,248
x leeftijd + 0,1536 x vmax x leeftijd
Ook is het mogelijk de VO2max af te lezen uit de
volgende tabel:
ü
Voor volwassenen ouder dan 18 jaar:
De VO2max is af te lezen in de tabel, de kolom ≥
18.
|